Nedir bu glüten?
Buğday, yapısında 30’dan fazla farklı protein çeşidi bulundurur. Bu proteinlerin 1 tanesi de glütenindir. Glüten; buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıl ürünlerinin içerisinde bulunan bir doğal proteinin adıdır.
Peki kimler glütensiz beslenme diyetine ihtiyaç duyar?
Çölyak hastası, glüten hassasiyeti, glüten alerjisi ve bazı ender görülen deri hastalıklarına sahip olan kişiler glütene karşı değişiklik gösteren ciddi reaksiyonlar verebilir.
Glüten aslında tamamen doğal bir maddedir ancak buğdayın son yıllardaki değişen genetik yapısından dolayı günümüzde insan vücudunun glüteni sindirmesi zorlaşmış ve glütene karşı hassasiyet artış göstermektedir. Bunun yanında bağışıklık sistemini yorup hastalıklara karşı daha dirençsiz olmamıza neden olabilmektedir. Özellikle çok fazla unlu mamul tüketenlerde glüten alerjisi riskinin yüksek olduğu da belirtiliyor.
Glüteni beslenme şeklinden çıkararak bağışıklık sisteminin daha az yorulacağını düşünen kişiler daha fazla enerjik ve sağlıklı hissettiklerini, üstelik daha kolay kilo kaybettiklerini söylüyor olabilirler. Ancak birçok uzman glüten intoleransı veya çölyak hastalığı olmayan kişilerin glüten tüketmesinde herhangi bir zarar olmadığını belirtiyor. Bu glüten ile ilgili bilenen yanlış bilgilerden yalnızca bir tanesi.
Çoğumuz için glütensiz bir beslenme sağlıklı bir beslenme değildir. Glütensiz bir yaşama adım atıldığında simit, makarna, hamur işleri gibi rafine karbonhidratlardan uzaklaştığımız ve düşük karbonhidratlı fakat bol protein ve sebzeli bir diyet olduğu için bir miktar zayıflama görülebilir. Böylece vücudun aldığı enerji çeşidi az olduğu için ister istemez kısıtlanır. Ancak tam tahıllı gıdalar, iştah kontrolü, kalp damar sağlığı, insülin direnci gibi birçok hastalığa karşı koruyucu olduğu için glütensiz bir hayata geçmeden önce bunların hepsi düşünülmeli ve emin olunmalıdır. Glütensiz beslenen kişiler kesinlikle almaları gereken vitaminleri, besinleri aldıklarından emin olmak için bir diyetisyenle çalışmalıdırlar.
Glüten İçeren Besinler:
Buğday, arpa, yulaf, çavdar, şehriye, kuskus, makarna-pizza-pasta gibi unlu mamuller, paketli gıdaların çoğu, soya sosu, şnitzel-soğan halkası gibi una batırılarak yapılan kızartmalar, hazır çorba ve köftelerde kullanılan harçlar, bira, votka, cin.
Glütensiz Besinler:
Yumurta, et, balık, tavuk, tüm sebzeler, tüm meyveler, patates, pirinç, karabuğday, kinoa, chia tohumu, bakliyat grubu, bezelye, mısır, zeytinyağı ve diğer yağlar, mısır unu, badem unu, pirinç unu, karabuğday unu, soya unu, nohut unu.
Glütensiz ürünleri bulabileceğiniz yerler:
Artık birçok ünlünün de glütensiz yaşam tarzını seçmiş olmasından kaynaklı olarak popülerleşen gluten-free ürünleri birçok yerden temin edebilirsiniz.
Migros, Carrefour, Macro Center gibi birçok markette glütensiz ürünler ve glütensiz un bulabilirsiniz. Glütensiz ekmeği birçok markette ve Halk Ekmek’lerde bulabilirsiniz.
Ayrıca glüten içermeyen unlar ile kendiniz evde de ekmek yapabilirsiniz.