Yeni kuşak arabalardaki gelişmiş telematik sistemlerinin, şoför davranışlarını ayrıntılı bir formda izleyebildiğini biliyor muydunuz? Artık, araçlar da tıpkı cebimizde taşıdığımız akıllı aygıtlar üzere bilgileri toplayıp işleyebiliyorlar. Son vakitlerde bu bilgi toplama süreçleri, araba üreticilerinin ve sigorta şirketlerinin, şoförlerin müsaadesi olmadan bu bilgileri paylaşmaları sebebiyle tartışmalara neden oldu. Hatta, ABD’deki şoförler, bu uygulamaların sigorta primlerinin artmasına yol açtığını argüman etti. Pekala, aracınız sizi nasıl izliyor?
Aracınız sizi izliyor mu? Arabalar nasıl data topluyor?
Modern araçlarda bulunan telematik sistemler, sürat, frenleme yoğunluğu, seyahat mühleti ve sürüş vakti üzere birçok bilgiyi toplayarak bir veritabanı oluşturuyor. Bu datalar, sürüş güvenliğini artırmak emeliyle sunulsa da, eleştirmenler bu bilgilerin araba üreticileri, data komitecileri ve sigorta şirketleri tarafından ticari amaçlarla kullanıldığını belirtiyor.
Öyle ki kimi şoförler, bu bilgilerin rızaları olmadan paylaşıldığını tez ediyor. Örneğin, General Motors’un OnStar sistemi yahut LexisNexis üzere bilgi komitecilerinin, bilgileri sigorta şirketlerine sattığı argümanıyla birçok dava açıldı. Pekala, sigorta şirketleri bu bilgileri nasıl kullanıyor?
650 km menzil! Yeni Tesla Model Y fiyatı ve özellikleri ortaya çıktı
650 km menziliyle, Tesla’nın en uzun menzilli SUV modeli olan Model Y Juniper, evvelki modri geride bırakacak.
Sigorta şirketleri bu bilgileri nasıl kullanıyor?
Sigorta şirketleri, telematik bilgileri sayesinde şoförlerin risk durumlarını daha hassas bir biçimde tahlil edebiliyor. Teorik olarak, inançlı sürüş alışkanlıklarına sahip olanların daha düşük prim ödemesi gerektiği düşünülse de, birtakım şoförler bu dataların primleri artırmak için kullanıldığını tez ediyor. Bilhassa ağır trafikte yahut uzun aralarda araç kullanan şahısların primlerinin arttığına dair şikayetler var.
ABD’deki yedi farklı eyalette, araba üreticileri ve bilgi şirketlerine karşı davalar açılmış durumda. Texas Başsavcısı Ken Paxton, bu uygulamaları “haksız ve aldatıcı ticaret uygulamaları” olarak nitelendirdi. Senatörler de Federal Ticaret Komisyonu’nu, müşteri kapalılığını ihlal eden şirketleri sorumlu tutmaya çağırdı.
Aracınızın data toplayıp toplamadığını nasıl anlarsınız?
- Kullanım kılavuzunu denetim edin: Telematik yahut data paylaşımı ile ilgili kısımları inceleyebilirsiniz.
- Üreticiyle irtibat kurun: Aracınızın hangi dataları topladığını ve bu bilgilerin paylaşılıp paylaşılmadığını öğrenebilirsiniz.
- Mobil uygulamaları denetim edin: Araçla ilişkili uygulamalarda, toplanan datalarla ilgili bilgilere ulaşabilirsiniz.
- Veri raporu talep edin: Sigorta şirketlerinden yahut araçta kullandığınız uygulamaların geliştiricilerinden sizinle ilgili toplanan bilgilerin raporunu isteyebilirsiniz.
Sizce arabalardaki bu tıp data toplama uygulamaları ne kadar inançlı? Görüşlerinizi aşağıdaki yorumlar kısmında paylaşabilirsiniz…