Bilgisayar kullanıcıları için kazara evrak silmek sık karşılaşılan bir sıkıntıdır. Birçok vakit silinen belgeler Geri Dönüşüm Kutusu’nda depolanır ve buradan kolaylıkla geri yüklenebilir. Lakin Geri Dönüşüm Kutusu boşaltıldığında belgeler işletim sistemi tarafından görünmez hale gelir ve kullanıcılar için kaybolmuş üzere görünür. Neyse ki bu belgeler çabucak yok olmaz; yanlışsız araçlarla kurtarılabilir.
Biz de sizlerle Geri Dönüşüm Kutusu’ndan silinen belgeleri nasıl kurtaracağınızı hem yerleşik Windows araçlarıyla hem de profesyonel data kurtarma yazılımlarıyla ele alacağız. Bilhassa EaseUS Veri Recovery Wizard yazılımının sunduğu güçlü tarama ve kurtarma özelliklerini ayrıntılıca inceleyeceğiz. Baştan belirtelim; bu yazılımı test ettik ve Geri Dönüşüm Kutusu’nu boşalttıktan sonra 117.253 belgeyi, toplamda 325 GB boyutunda bilgiyi kurtardığını gördük. Artık, bu sürecin nasıl işlediğine göz atalım.
Geri Dönüşüm Kutusu’nun çalışma prensibi
Geri Dönüşüm Kutusu işletim sistemlerinde silinen evrakların süreksiz olarak depolandığı bir alandır. Buradaki evraklar kullanıcıların basitçe geri alabileceği halde saklanır. Lakin kutu boşaltıldığında, bu evraklar işletim sistemi tarafından görünmez hale gelir.
Aslında belgeler fizikî olarak hala diskte bulunur. Lakin üzerlerine yeni bilgiler yazılabilir hale gelir. Bu nedenle yeni bilgi yazımı gerçekleşmeden evvel belgeleri kurtarmak mümkündür.
- Geri Dönüşüm Kutusu silinen evrakları süreksiz olarak saklar.
- Boşaltılan evraklar büsbütün kaybolmaz; diskte görünmez hale gelir.
- Üzerine yeni data yazılmadan belgelerin kurtarılması mümkündür.
Veri kurtarma sürecinde dikkat edilmesi gerekenler
Silinen belgeleri kurtarmak istiyorsanız, süratli hareket etmek çok kıymetlidir. Üzerine yeni bilgi yazıldığında kurtarma bahtı önemli ölçüde azalır. Bu nedenle data kaybı yaşadığınızda bilgisayarınızı kullanmayı asgarî düzeye indirin ve kurtarma sürecini çabucak başlatın.
- Veri kaybı yaşandıktan sonra diske hiçbir şey kaydetmeyin.
- Kurtarma sürecine başlamadan evvel yazılımı evrakların silindiği diskten farklı bir diske kurun.
- Mümkünse harici bir diske yedekleme yapmayı deneyin.
Dosya kurtarma yöntemleri
EaseUS Veri Recovery Wizard ile evrak kurtarma
EaseUS Veri Recovery Wizard, hem kolay kullanımı hem de geniş özellik yelpazesi ile bilgi kurtarma sürecini kolaylaştırır. Bu yazılım, boşaltılmış Geri Dönüşüm Kutusu’ndan bile silinen evrakları geri getirebilir.
Adım Adım Kullanımı:
- EaseUS’u indirin ve kurun. Yazılımı, silinen belgelerin bulunduğu diskten farklı bir diske yükleyin.
- Uygulamayı başlatın ve evrakların silindiği diski seçin.
- Tarama sürecini başlatın. Yazılım, kısa müddette silinen belgelerinizi tarayarak bir liste oluşturacaktır.
- Bulunan evraklar ortasından kurtarmak istediklerinizi seçin ve inançlı bir pozisyona kaydedin.
Windows Evrak Geçmişi ile kurtarma
Windows işletim sistemindeki Belge Geçmişi özelliği, yedekleme yapıldığı durumlarda evrakları geri yüklemeyi mümkün kılar. Fakat bu formül için Evrak Geçmişi’nin evvelden faal hale getirilmiş olması gerekir.
Adımlar:
- Dosya Gezgini’nde, belgenin bulunduğu klasöre gidin.
- Sağ tıklayın ve “Önceki Sürümleri Geri Yükle” seçeneğini seçin.
- İstediğiniz tarihi belirleyerek evrakları geri yükleyin.
CMD Komutları ile kurtarma
Teknik bilgiye sahipseniz, Komut İstemi’ni (CMD) kullanarak bilgi kurtarmayı deneyebilirsiniz. Bu metot çoklukla silinen evrakların tekrar görünür hale getirilmesinde işe fayda.
Komut Kullanımı:
- CMD’yi açın ve yönetici olarak çalıştırın.
- Şu komutu yazın:attrib -h -r -s /s /d C:*.*
Test sonuçları: EaseUS ile 117.253 belge kurtarıldı!
EaseUS Veri Recovery Wizard’ı test ettik ve boşaltılmış Geri Dönüşüm Kutusu’ndan 117.253 belgeyi muvaffakiyetle kurtardığını gördük. Kurtarılan belgeler toplamda 325 GB boyutundaydı. Bu sonuç, yazılımın hem ferdî kullanıcılar hem de profesyonr için ne kadar tesirli olduğunu bir kere daha kanıtlıyor.
Test özeti:
- Kurtarılan belge sayısı: 117.253
- Kurtarılan data boyutu: 325 GB
- Kurtarma müddeti: Ortalama 3 dakika (tarama işlemi)
Veri kaybını önlemek için ipuçları
Veri kaybını büsbütün önlemek mümkün olmasa da kimi tedbirler almak riskleri minimize edebilir. İşte dikkat etmeniz gereken noktalar:
Yedekleme yapın
Önemli evraklarınızı nizamlı olarak harici bir diske yahut bulut depolama hizmetine yedekleyin. Bu, bilgi kaybı durumunda bir “sigorta” misyonu görür.
Güvenli silme alışkanlıkları edinin
Dosyaları silmeden evvel iki kere denetim edin. Kazara silme ihtimalini en aza indirir.
Antivirüs yazılımı kullanın
Virüsler, belgelerinizin kaybolmasına yahut ziyan görmesine neden olabilir. Muteber bir antivirüs yazılımı ile bilgisayarınızı koruyun.
SD Kart, SSD, HDD ve harici depolama aygıtlarından silinen evrakları kurtarma süreci
EaseUS Veri Recovery Wizard üzere yazılımlar, sadece Geri Dönüşüm Kutusu’ndan değil, birebir vakitte SD kartlar, SSD’ler, HDD’ler ve harici depolama aygıtlarından bilgi kurtarabilir. Pekala bunu nasıl yapıyor?
Bir belge silindiğinde, belgenin içeriği çabucak kaybolmaz. İşletim sistemi sırf evrakın bulunduğu alanı “boş” olarak işaretler ve yeni bilgiler için kullanılabilir hale getirir. Bu nedenle, üzerine yeni bilgi yazılmadığı sürece evrak fizikî olarak disk üzerinde kalmaya devam eder. Bilgi kurtarma yazılımları, bu “boş” olarak işaretlenmiş alanları tarayarak silinen evrakları tespit eder ve kurtarır.
Veri kurtarma sürecinde işleyen adımlar:
- Dosyanın Adresinin Tekrar Bulunması:
- Silinen bir belge, disk üzerinde fizikî olarak varlığını sürdürür. Data kurtarma yazılımları, evrakın adres tablolarını (FAT yahut NTFS gibi) tarayarak evrakın başlangıç ve bitiş noktalarını tespit eder.
- Veri Tespiti:
- Yazılım, diski tarayarak silinen belgelerin meta datalarını (dosya ismi, boyutu, oluşturulma tarihi gibi) ve içeriklerini toplar.
- Boş Alan Taraması:
- Veri kurtarma araçları, “boş” olarak işaretlenmiş disk alanlarını tarar ve bu alanlarda yer alan kurtarılabilir bilgileri tahlil eder.
- Dosyaların Geri Yüklenmesi:
- Yazılım, tespit ettiği evrakları kullanıcının belirlediği bir pozisyona inançlı bir halde geri yükler.
Veri kurtarma sürecinde kullanılan teknikler ve yöntemler
Veri kurtarma süreci, kullanılan depolama aygıtının tipine bağlı olarak farklılık gösterir. SD kartlar, SSD’ler, HDD’ler ve harici depolama aygıtları, farklı belge sistemlerine ve yapısal özelliklere sahiptir. Bu nedenle, data kurtarma süreci sırasında kullanılan teknikler de bu özelliklere nazaran şekillenir.
1. SD kartlardan bilgi kurtarma
SD kartlar, çoklukla FAT yahut exFAT belge sistemlerini kullanır. Bilgi kurtarma yazılımları, bu belge sistemlerini tarayarak silinen evrakları tespit eder. SD kartlarda bilgi kaybının esas nedenleri ortasında formatlama, ezkaza silme ve evrak sistemi yanlışları yer alır.
- Yazılım, FAT tablosunu tahlil ederek silinen belgelerin başlangıç adreslerini bulur.
- Eğer evrak sistemi ziyan görmüşse, yazılım RAW tarama yaparak belge modüllerini yine birleştirir.
2. SSD’lerden data kurtarma
SSD’ler, klâsik sabit disklerden farklı olarak TRIM komutunu dayanaklar. TRIM, silinen evrakların fizikî olarak çabucak temizlenmesini sağlar ve bu durum, SSD’den data kurtarmayı zorlaştırır. Lakin, TRIM özelliğinin devre dışı olduğu durumlarda data kurtarma mümkündür.
- Yazılım, TRIM komutunun devre dışı olduğu alanları tarar.
- Dosya modüllerini tekrar birleştirerek kurtarma sürecini gerçekleştirir.
3. HDD’lerden data kurtarma
HDD’ler, data kurtarma sürecinde en çok kullanılan aygıtlardır. Klasik dönen plakalar üzerinde bilgileri depolayan bu aygıtlar, silinen evrakların fizikî olarak diskte kalmasını sağlar. Bu nedenle, HDD’lerden data kurtarma muvaffakiyet oranı çoklukla daha yüksektir.
- Yazılım, belge sistemini (NTFS, FAT32 vb.) tahlil eder ve meta dataları toplar.
- Diskteki “boş” alanları tarar ve kurtarılabilir belgeleri geri yükler.
4. Harici depolama aygıtlarından data kurtarma
Harici SSD ve HDD’ler, ekseriyetle yedekleme maksadıyla kullanılır. Bu aygıtlardan bilgi kurtarma süreci, dahili aygıtlarla benzeridir. Lakin, harici aygıtların temas meseleleri yahut fizikî hasarları kurtarma sürecini zorlaştırabilir.
- Yazılım, aygıtın irtibatını tanır ve belge sistemini tarar.
- Fiziksel olarak hasar görmemiş dataları tespit ederek geri yükler.
EaseUS Veri Recovery Wizard hangi durumlarda tesirli?
EaseUS Veri Recovery Wizard, SD kartlardan HDD’lere kadar farklı depolama aygıtlarından data kurtarma süreçlerinde güçlü bir araçtır. Aşağıdaki durumlarda tesirli bir tahlil sunar:
- Yanlışlıkla Silme: Evraklar Geri Dönüşüm Kutusu’ndan kaldırılmış olsa bile kurtarılabilir.
- Formatlama: Ezkaza formatlanan aygıtlardan bilgi kurtarılabilir.
- RAW Belge Sistemi: Belge sistemi bozulduğunda yahut RAW’a dönüştüğünde kurtarma yapılabilir.
- Fiziksel Hasar: Önemli hasar görmemiş aygıtlarda kurtarma talihi yüksektir.
