Fiber internet günümüzün en süratli ve sağlam internet ilişki tiplerinden biri olarak tanıtılsa da Türkiye’de sunulan hizmet, gerçek fiber internetten çok uzak bir tablo çiziyor. Kullanıcılara fiber internet ismiyle satılan irtibatlar birçok vakit bakır kablolar üzerinden VDSL teknolojisine dayalı olarak sunuluyor. Bu durum kullanıcıların yüksek sürat beklentilerini karşılamaktan çok uzak ve bir hayal kırıklığı yaratıyor.
Fiber internet, bilgilerin ışık sinyalleriyle taşındığı fiber optik kablolar sayesinde daha yüksek suratlar ve geniş bant genişliği sunuyor. Fakat bu teknolojinin gerçek avantajlarından faydalanmak için kontağın bina girişinden meskenlere kadar büsbütün fiber kablolarla sağlanması gerekiyor.
Türkiye’de ise fiber altyapı ekseriyetle bina kapısına kadar geliyor, akabinde bakır kablolar devreye giriyor ve kullanıcıya VDSL hizmeti sunuluyor. Bu da internet suratının önemli halde düşmesine ve ilişkinin kararlılığını kaybetmesine neden oluyor.
Birçok kullanıcı fiber internet paketleri satın aldığını sanırken aslında 16, 24, 50 Mbps üzere suratlarla hudutlu VDSL hizmeti alıyor. Upload suratları ise çok daha düşük düzeylerde kalıyor. Ekseriyetle 2-8 Mbps ortasında değişen yükleme suratları, hem kişisel kullanıcılar hem de küçük işletmeler için büyük bir dezavantaj oluşturuyor. Meğer fiber optik altyapının sağladığı simetrik temas imkânı ile bu suratlar eşit düzeylerde sunulabilir.
Türkiye’de internet sağlayıcılarının altyapı hizmetlerinde de önemli tutarsızlıklar yaşanıyor. Tıpkı altyapı üzerinden farklı firmalardan internet hizmeti aldığınızda sonuçlar büyük ölçüde değişebiliyor. Tecrübelerden örnek verecek olursak; X firmasından aldığım 100 Mbps fiber internet, aslında VDSL üzerinden sunuluyordu ve suratım çoklukla 80 Mbps’yi geçmiyordu.
Daha sonra birebir altyapıyı kullanarak hizmet veren Y firmasından hizmet aldım ve bina girişinden meskenime kadar fiber kablo çekildi. Yeni kurulan temas ve kaliteli bir fiber modemle 100 Mbps sürat paketinde 120-130 Mbps üzere suratlar elde ettim. Birebir altyapıda bu kadar farklı sonuçlar firmaların sunulan hizmetteki tercih ve standartlarından kaynaklanıyor.
Özellikle içerik üreten ya da yükleme suratlarına muhtaçlık duyan kullanıcılar için düşük upload suratları büyük bir sorun teşkil ediyor. Avrupa ülkelerinde yaygın olan simetrik temaslar Türkiye’de kullanıcıların erişimine sunulmuyor. Bu da fiber internetin temel avantajlarını yitirmesine neden oluyor.
Devlet fiber internet altyapısının genişletilmesi konusunda epeyce kâfi bir çalışma yaparak Türkiye’nin yüzde 99’una fiber altyapıyı götürmüş durumda. Fakat bu noktada hizmetin kullanıcıya ulaştırılma süreci büsbütün özel internet sağlayıcılarının tercih ve siyasetlerine bağlı kalıyor.
Altyapı bina kapısına kadar mevcut olmasına karşın sağlayıcı firmalar maliyetleri düşürmek ismine kullanıcıya bakır kablolar üzerinden VDSL hizmeti sunmayı tercih edebiliyor. Bu durum belirttiğimiz üzere fiber teknolojisinin avantajlarını büyük ölçüde sonlandırıyor ve kullanıcılar tarafından yanlış bir algının oluşmasına neden oluyor. Halbuki altyapı çalışmalarında gerekli yatırımlar yapılmış ve fiber teknolojisini neredeyse tüm ülkeye ulaştırmış durumda.
Fiber internetin Türkiye’de tam manasıyla kullanılması için kimi düzenlemeler koşul üzere gözüküyor. Bina içinden konuta kadar fiber kontağın zarurî hale getirilmesi kullanıcıların sahiden fiber hizmet almasını sağlayabilir.
Ayrıca upload suratlarının artırılarak download suratlarıyla eşit hale getirilmesi hem ferdi hem de kurumsal kullanıcılar için daha adil bir hizmet sunulmasını sağlayacaktır. En azından tercih olarak kullanıcılara simetrik paketlerin sunulması gerekiyor.
Kullanıcılar genel olarak gerçek fiber internetin sağladığı avantajları tam manasıyla deneyimleyemiyor ve bu durum bölümde büyük bir inanç sorunu yaratıyor. Siz de internet sağlayıcınızı seçerken aldığınız hizmetin nitekim fiber olup olmadığını denetim etmeli ve buna nazaran karar vermelisiniz.
